Samen huilen

Gea komt de gezellig ingerichte huiskamer op afdeling  Wonen met structuur inlopen. Eigenlijk is het meer schuifelen, want Gea is op leeftijd en haar lichaam begint steeds meer tekenen van ouderdom te vertonen waardoor lopen niet altijd even soepeltjes meer gaat. Ze kijkt wat wazig naar de grond, lijkt niet echt te zien wat er om haar heen gebeurt. 


Mijn avonddienst is net begonnen wanneer ik haar zie, en meteen valt me de afwezige blik in haar ogen op.  “Hee Gea, kom je er ook gezellig even bij zitten?” ze lijkt me niet te horen en loopt door. Ik ga naast haar lopen, raak met mijn bovenarm die van haar aan en nodig haar op deze manier uit om haar arm door die van mij te haken. Met haar koude, gekneusde hand, want ze is vorige week gevallen en heeft hierbij haar hand bezeerd, op mijn arm begeleid ik haar naar de comfortabele stoel die qua uiterlijk zo uit de jaren tachtig zou kunnen komen.


Op het puntje van deze robuuste stoel zit ze ineengedoken naar de houten vloer te staren. De vragen die ik stel worden fluisterend met enkel een “ja” of “nee” beantwoord. Gea is lichamelijk aanwezig, ik zie haar zelf zitten en voel de afdruk van haar koude hand nog op mijn arm, maar geestelijk lijkt ze er niet te zijn. 


Haar dementie lijkt de laatste tijd haar hersenen gruwelijk verder aan te tasten. Bijna dagelijks is er de onrust, het zoeken naar haar ouders maar ook het besef dat ze achteruit gaat. “Ik ga achteruit he?” vroeg ze me nog niet zo lang geleden in een helder moment. 


Mijn collega besluit om muziek op te zetten, want muziek is waar Gea meestal wel baat bij heeft. Bij het horen van de eerste paar nummers is er weinig reactie, maar wanneer  Diamante van Zucchero door de boxen klinkt, zie ik het gebeuren. Tranen wellen op in haar ogen terwijl haar onderlip begint te trillen en wanneer ik vraag waarom ze huilt sluit ze haar ogen waardoor opgewelde tranen over Gea’s wangen beginnen te rollen. “Mijn vader en moeder” komt er voorzichtig uit. “Waar zijn mijn vader en moeder? Ik zie ze nooit meer.” 


Wat moet ik doen? Op momenten dat ze minder in de war is dan nu kan ik met haar in gesprek, ik kan dan vragen of haar ouders er nog zijn. Wanneer zij dan aangeeft dat niet te weten kan ik haar vragen hoe oud ze is, of wanneer ze geboren is als ze niet weet wat haar leeftijd op dit moment is, want haar geboortedatum schudt ze zo uit haar mouw. Zodra zij hoort dat ze in de 90 is vult zij dan zelf in dat haar ouders er dan niet meer zullen zijn. 


Maar Gea is nu zo emotioneel en haar ziekte maakt nu alles zo onbegrijpelijk voor haar, ik durf het niet aan om haar tot de ontdekking te laten komen dat haar ouders er niet meer zijn. Eigenlijk weet ik niet zo goed wat ik moet, en ik hoor in gedachten een van mijn collega’s tegen me zeggen dat het soms ook goed is om gewoon stil te zijn. Dat het verdriet er mag zijn en dat het niet altijd weg gehaald hoeft te worden. Er op een moment als dit alleen maar zijn voor iemand die zo in de war is, is net zo waardevol. 


Oplossingsgericht als ik ben, ik kan niet niks doen, besluit ik deze les van mijn collega in de praktijk te brengen. Ik neem Gea’s handen in mijn handen en ik zwijg. Streel over haar hand en ben alleen maar aanwezig. “Mijn vader en moeder” fluistert ze nog een keer, en met de rustige noten van Zucchero’s Diamante voel ik tranen in mijn ogen opkomen. Het zien van de breekbaarheid en kwetsbaarheid van deze lieverd die steeds meer kwijt raakt door haar ziekte grijpt me aan, het maakt me verdrietig dat de dementie zo genadeloos huishoudt in haar hoofd. Haar stukje bij beetje uitvaagt. Daar zitten we dan, hand in hand, in stilte terwijl bij ons allebei de tranen over onze wangen biggelen. En zo blijven we ook even zitten. 


Wanneer de Italiaanse woorden steeds zachter worden en over worden genomen door wat opgewektere klanken drogen mijn tranen op, maar Gea blijft verzonken in haar eigen wereld. Het lukt me op dat moment niet om haar weer terug te krijgen naar de huiskamer op de afdeling Wonen met structuur op 4 november 2024.

Wanneer een collega van een andere gang op de afdeling de huiskamer in komt vertel ik haar over Gea, en zij besluit Gea even mee te nemen naar haar huiskamer waar een collega muziek zit te maken voor de bewoners. Na een klein half uurtje komt Gea glimlachend en vrolijk babbelend weer terug, van de melancholie van even daarvoor is niks meer terug te zien. Wat dementie toch een bizarre rotziekte.

door Sonja 20 mei 2025
Nooit meer gebeurt toch weer. Onze rechtse regering staat erbij, kijkt ernaar en keurt het, al dan niet stilzwijgend, goed. Wat kan ik doen om dit te stoppen? Niks, en dat frustreert me. Het maakt me intens verdrietig. Dus doe ik dat wat ik kan om nog een béétje het gevoel te hebben dat ik iets doe om te zorgen dat er aandacht blijft voor Gaza en de genocide die daar plaats vind.
door Sonja 6 mei 2025
5 Mei, kort voor acht uur. De tv staat aan en in de kamer is het rustig. Stil. De taptoe klinkt, het is vandaag dodenherdenking. Ik zit met mijn dikke billen op het stevige tafeltje tussen Gea en Janneke in. De emoties zijn bijna tastbaar op deze avond waarop onze bewoners onherroepelijk geconfronteerd worden met hun herinneringen aan de oorlog.
door Sonja 29 april 2025
Uitspreken dat je tegen genocide bent maakt je geen antisemiet. Tégen de uitroeiing van het Palestijnse volk maakt je geen Jodenhater. Een menswaardig bestaan willen voor de Palestijnen maakt niet dat je wil dat Joden uitgeroeid worden. Joden, Israëliers, Palestijnen, ze verdienen allemaal een veilig en menswaardig bestaan.
door Sonja 11 april 2025
Soms denken we dat we afscheid moeten nemen van een zorgvrager. Dan gaat iemand ineens heel hard achteruit en bereiden we ons voor op wat er mogelijk komen gaat. En soms hebben we van die mensen die achteruit gaan en ons dan toch weten te verbazen door nog even bij ons te blijven. Zo woont bij ons mevrouw Joustra, zij is met heel veel respect écht een ouwe taaie.
door Sonja 24 maart 2025
Er zit een monster onder mijn bed. Je denkt zeker dat ik niet helemaal lekker in mijn bovenkamer ben he? Dat ik een snuifie teveel gehad heb, of een stuk in mijn kraag. Maar ik ben zo nuchter als een babybadje en mijn psycholoog heeft me laten gaan. Ik ben bij mijn volle verstand. Er. Zit. Een. Monster. Onder. Mijn. Bed. Ik zeg het je.
door Sonja 12 maart 2025
Dagelijks schrijven, het valt niet altijd mee. Ik probeer het wel maar ik heb niet altijd inspiratie. Maar daar heb ik een oplossing voor, namelijk schrijf prompts. Een zeer beknopte opdracht waar ik dan mee aan de slag mag. Vandaag was de opdracht om een afbeelding te beschrijven aan de hand van mijn zintuigen. Loop je met me mee?
door Sonja 1 maart 2025
Op een doodgewone vrijdagmiddag tegen etenstijd komt er bij Ada een herinnering op die aan de ene kant mooi is, maar aan de andere kant ook heel naar. In een oogwenk zie ik Ada veranderen in een jong meisje dat tijdens de tweede wereldoorlog zoveel leed heeft moeten doorstaan, om haar na ons gesprek weer terug te zien komen in het hier en nu, met een glimlach op haar gezicht.
door Sonja 19 februari 2025
Zorgen voor iemand die komt te overlijden terwijl je eigen moeder net twee maanden geleden overleden is, het is geen gemakkelijke opgave. Ik had flashbacks naar de laatste momenten van mijn moedertje en moest steeds denken aan de slechte zorg die zij heeft gekregen. Toch lukte het me om die nare ervaring om te zetten in iets positiefs, mam zou trots op me zijn.
door Sonja 12 februari 2025
Lientje leerde Lotje lopen langs de Lange Lindenlaan. Maar toen Lotje niet wou lopen liet Lientje Lotje staan. Naar het waarom konden we lange tijd alleen maar raden. Ik zocht Lientje en Lotje op en bezocht samen met deze twee jonge dames de Lange Lindenlaan die zij eens samen op en neer liepen en kwam achter de reden waarom Lotje niet wilde lopen.
A woman in a white dress is standing in a hallway.
door Sonja 1 februari 2025
Saskia en Serge zongen al eens dat het de kleine dingen zijn die het doen. En ze hebben groot gelijk. Tijdens mijn laatste avonddienst beleefde ik weer een paar hartverwarmende momenten die ik graag met jullie deel. Kleine dingetjes die aan je voorbij gaan als je er niet bij stil staat dat kleine dingen soms heel veel kunnen betekenen.
Een lachende vrouw met bril houdt een karamel zeezout chocoladetaart vast
door Sonja 28 januari 2025
Ik maakte deze taart al eens eerder, maar zoals met zoveel recepten verdween deze ook steeds meer naar onder op de stapel. Mijn meiden zijn gek op taart, en deze week was er een goede gelegenheid om deze overheerlijke karamel zeezout chocoladetaart voor ze te maken. Ik paste het recept iets aan, en nu is hij nóg lekkerder!
door Sonja 22 januari 2025
Wanneer Ada voor de tweede avond op rij begint te mopperen en op die een negatieven sfeer in de huiskamer schept, besluit ik dat negeren in dit geval niet de oplossing is. Dit was mopperen waar meer achter zat en dus had ik aandacht voor een dame bij wie even niks goed, en alles stom was.
Show More