(Zuster) Sonja

Waarom ik hier het woord zuster tussen haakjes zet heeft een reden. Op mijn werk ben ik natuurlijk gewoon Sonja, maar toch op een andere manier dan dat ik thuis Sonja ben. Iedereen heeft verschillende rollen, en ik denk dat de meesten van ons al dan niet bewust niet overal exact dezelfde persoon zijn. Ik ben als moeder denk ik een andere Sonja dan dat ik als dochter ben. Of als tante, zus, schoonzus, of dus als verzorgende.


Natuurlijk ben ik op mijn werk gewoon Sonja, maar ik draag daar wel letterlijk en figuurlijk de jas van een verzorgende. Soms ben ik wat meer Sonja, en in andere situaties ben ik wat meer verzorgende. En er zijn zelfs situaties waarbij het beter is om de rol van verzorgende de overhand te laten hebben en Sonja wat meer dan gewoonlijk naar de achtergrond te schuiven. Ik ben dan nog steeds Sonja, maar dan wat zakelijker zeg maar.


Het is in mijn werk soms nodig om meer afstand tot een zorgvrager te bewaren. Op de afdeling waar ik werk wonen allemaal mensen met een ziekte/aandoening in de hersenen. Afhankelijk van welk deel van de hersenen dat aangetast is kan een zorgvrager soms ongewenst of ongeremd gedrag gaan vertonen. Je kan je wel voorstellen dat het in zo’n geval niet handig is als je heel enthousiast en amicaal met iemand om gaat.


Als beginnend beroepsbeoefenaar vind ik dat best een pittige uitdaging! Want welke jas trek ik aan als ik bij iemand kom die bekend is met ongeremd gedrag? Die van verzorgende of die van Sonja? Of trek ik ze allebei aan, waarbij ik afgaand op het gedrag van de persoon voor me af moet wegen hoe ik reageer, als verzorgende of als Sonja? Hoeveel kan ik van mezelf meenemen naar een zorgvrager die ongeremd gedrag kan vertonen? En als een zorgvrager dan ongeremd gedrag vertoont, ligt dat dan aan de spreekwoordelijke jas die ik heb gekozen, of was het sowieso wel gebeurd? 


Ik had eerlijk gezegd ook geen idee hoe ik zou reageren als ik in zo’n situatie terecht zou komen en het verbaasde me wel een beetje dat ik vrij makkelijk mijn “verzorgende jas” aan kon trekken en duidelijk aan kon geven dat ik hier niet van gediend was, als Sonja deed het me eigenlijk niks, de zorgvrager in kwestie kan er namelijk maar weinig aan doen dat dit gebeurt vanwege de ziekte in het hoofd (wat niet wil zeggen dat het geaccepteerd wordt!)


Moeilijker vond ik het dat ik letterlijk moest in mijn rapportage moest schrijven wat er gebeurd was (want een beetje preuts ben ik wel, hahaha) en om het de dag erna tijdens de artsenvisite te bespreken, maar ook dat hoort erbij. Gelukkig heb ik hele fijne collega’s tegen wie ik dit gewoon allemaal kan zeggen. Met wie ik het er serieus over kan hebben, maar met wie ik er ook wel om kan lachen dat ik daar met een kneiter rood hoofd zat te rapporteren en te vertellen. 


En ondanks het gebeurde help ik de zorgvrager in kwestie met net zoveel liefde als iedere andere zorgvrager, want het gedrag komt voort uit een ziekte en is niet persoonlijk bedoeld.

door Sonja 29 april 2025
Uitspreken dat je tegen genocide bent maakt je geen antisemiet. Tégen de uitroeiing van het Palestijnse volk maakt je geen Jodenhater. Een menswaardig bestaan willen voor de Palestijnen maakt niet dat je wil dat Joden uitgeroeid worden. Joden, Israëliers, Palestijnen, ze verdienen allemaal een veilig en menswaardig bestaan.
door Sonja 11 april 2025
Soms denken we dat we afscheid moeten nemen van een zorgvrager. Dan gaat iemand ineens heel hard achteruit en bereiden we ons voor op wat er mogelijk komen gaat. En soms hebben we van die mensen die achteruit gaan en ons dan toch weten te verbazen door nog even bij ons te blijven. Zo woont bij ons mevrouw Joustra, zij is met heel veel respect écht een ouwe taaie.
door Sonja 24 maart 2025
Er zit een monster onder mijn bed. Je denkt zeker dat ik niet helemaal lekker in mijn bovenkamer ben he? Dat ik een snuifie teveel gehad heb, of een stuk in mijn kraag. Maar ik ben zo nuchter als een babybadje en mijn psycholoog heeft me laten gaan. Ik ben bij mijn volle verstand. Er. Zit. Een. Monster. Onder. Mijn. Bed. Ik zeg het je.
door Sonja 12 maart 2025
Dagelijks schrijven, het valt niet altijd mee. Ik probeer het wel maar ik heb niet altijd inspiratie. Maar daar heb ik een oplossing voor, namelijk schrijf prompts. Een zeer beknopte opdracht waar ik dan mee aan de slag mag. Vandaag was de opdracht om een afbeelding te beschrijven aan de hand van mijn zintuigen. Loop je met me mee?
door Sonja 1 maart 2025
Op een doodgewone vrijdagmiddag tegen etenstijd komt er bij Ada een herinnering op die aan de ene kant mooi is, maar aan de andere kant ook heel naar. In een oogwenk zie ik Ada veranderen in een jong meisje dat tijdens de tweede wereldoorlog zoveel leed heeft moeten doorstaan, om haar na ons gesprek weer terug te zien komen in het hier en nu, met een glimlach op haar gezicht.
door Sonja 19 februari 2025
Zorgen voor iemand die komt te overlijden terwijl je eigen moeder net twee maanden geleden overleden is, het is geen gemakkelijke opgave. Ik had flashbacks naar de laatste momenten van mijn moedertje en moest steeds denken aan de slechte zorg die zij heeft gekregen. Toch lukte het me om die nare ervaring om te zetten in iets positiefs, mam zou trots op me zijn.
door Sonja 12 februari 2025
Lientje leerde Lotje lopen langs de Lange Lindenlaan. Maar toen Lotje niet wou lopen liet Lientje Lotje staan. Naar het waarom konden we lange tijd alleen maar raden. Ik zocht Lientje en Lotje op en bezocht samen met deze twee jonge dames de Lange Lindenlaan die zij eens samen op en neer liepen en kwam achter de reden waarom Lotje niet wilde lopen.
A woman in a white dress is standing in a hallway.
door Sonja 1 februari 2025
Saskia en Serge zongen al eens dat het de kleine dingen zijn die het doen. En ze hebben groot gelijk. Tijdens mijn laatste avonddienst beleefde ik weer een paar hartverwarmende momenten die ik graag met jullie deel. Kleine dingetjes die aan je voorbij gaan als je er niet bij stil staat dat kleine dingen soms heel veel kunnen betekenen.
Een lachende vrouw met bril houdt een karamel zeezout chocoladetaart vast
door Sonja 28 januari 2025
Ik maakte deze taart al eens eerder, maar zoals met zoveel recepten verdween deze ook steeds meer naar onder op de stapel. Mijn meiden zijn gek op taart, en deze week was er een goede gelegenheid om deze overheerlijke karamel zeezout chocoladetaart voor ze te maken. Ik paste het recept iets aan, en nu is hij nóg lekkerder!
door Sonja 22 januari 2025
Wanneer Ada voor de tweede avond op rij begint te mopperen en op die een negatieven sfeer in de huiskamer schept, besluit ik dat negeren in dit geval niet de oplossing is. Dit was mopperen waar meer achter zat en dus had ik aandacht voor een dame bij wie even niks goed, en alles stom was.
door Sonja 18 januari 2025
Nee, rouw is niet raar. Rouwen ook niet. Rouw is wel een raar íets, vind ik. Mijn rouw begon niet pas toen mijn moeder er niet meer was, mijn rouw begon als anticiperende rouw en werd rouw toen mijn moeder er niet meer was. Ik had geen flauw idee hoeveel soorten pijn en verdriet er bij rouw komen kijken. Het is niet simpelweg verdrietig zijn, het is veel meer dan dat.
door Sonja 9 januari 2025
Nog niet eerder schreef ik iets dat zo persoonlijk was als dit verhaal. Warme en persoonsgerichte zorg is niet altijd vanzelfsprekend, zelfs niet wanneer iemand stervende is. Terwijl mijn moeder aan het sterven was moest ik de moeilijke beslissing nemen om uit mijn rol van dochter, en in de rol van verzorgende te stappen om dan zelf maar die warme zorg te bieden.
Show More