Mijn lieve moeder kreeg 2,5 jaar geleden te horen dat zij kanker heeft. Gelukkig kwam het allemaal goed en is ze er nog, hoewel ze nooit meer helemaal de oude zal worden. Een lang en spannend traject zorgde ervoor dat de tumoren verdwenen en mijn moeder moest leren om te gaan met de beperkingen die de sloopkogel die kanker heet achter liet.
Mijn moeder hád kanker, zij wás niet de vernietigende ziekte. Ondanks de ziekte bleef mijn moeder gewoon mijn moeder, werd zij niet gereduceerd tot een vreselijke ziekte. Logisch toch?
Toch hoor ik in het geval van een andere vreselijke ziekte vaak wel dat er termen gebruikt worden die mensen in mijn ogen wél reduceren tot een ziekte. Termen die in mijn ogen ontmenselijken en er in het ergste geval voor kunnen zorgen dat alleen de ziekte nog gezien wordt, en niet meer de mens achter de ziekte. De persoon die iemand ooit was wordt door het gebruik van die termen naar de achtergrond geschoven en wat overblijft zijn gedragingen die veroorzaakt worden door de ziekte.
Ik heb het over dementie.
Net als bij kanker of welke ziekte dan ook, hééft iemand een ziekte. Iemand hééft dus dementie en iemand is dus naar mijn mening niet dement of dementerend (of nog erger, demente bejaarde!) Om even terug te komen op het voorbeeld van mijn moeder, ik zou het niet over mijn hart kunnen verkrijgen om haar kankerend te noemen. Mijn moeder was nog steeds mijn moeder, alleen helaas wel met die rotziekte in haar lijf. Ik heb eerlijk gezegd ook nog nooit iemand de term kankerend horen gebruiken. Het is ook een bizarre term natuurlijk, want iemand hééft kanker en ís niet de kanker.
Eigenlijk is het dus best vreemd dat er in het geval van dementie vaak gesproken wordt over dement of dementerend. Alsof er van de persoon die iemand ooit was na de diagnose niks overblijft dan de ziekte. Natuurlijk vinden er door welke vorm van dementie dan ook, veranderingen in gedrag en soms ook in karakter plaats. Iemand met dementie is nog steeds een persoon, die persoon heeft het alleen erg slecht getroffen door dementie te krijgen.
Zou het niet mooi zijn als de termen die mensen met welke vorm van dementie dan ook reduceren tot hun ziekte zouden verdwijnen uit de Nederlandse taal? Dat we iemand dement of dementerend noemen net zo gek vinden als iemand kankerend noemen? Met z'n allen kunnen we dat!